دانلود رایگان سوالات استخدامی کارشناس سلامت روان 1404
نمونه سوالات استخدامی کارشناس سلامت روان وزارت بهداشت (مجری آزمون جهاد دانشگاهی)
روانشناسی عمومی
-
سوال: کدام‌یک از نظریه‌های یادگیری بر نقش تقویت در شکل‌گیری رفتار تأکید دارد؟
الف) نظریه شرطی‌سازی کلاسیک
ب) نظریه شرطی‌سازی کنشگر
ج) نظریه یادگیری اجتماعی
د) نظریه یادگیری شناختی
پاسخ صحیح: ب) نظریه شرطی‌سازی کنشگر
توضیح: نظریه شرطی‌سازی کنشگر (Operant Conditioning) توسط اسکینر ارائه شد و بر این اصل استوار است که رفتارها از طریق پیامدهایشان (تقویت یا تنبیه) شکل می‌گیرند. تقویت مثبت یا منفی باعث افزایش احتمال رفتار می‌شود، در حالی که تنبیه احتمال آن را کاهش می‌دهد. گزینه‌های دیگر نیز به یادگیری مرتبط هستند، اما تمرکز اصلی شرطی‌سازی کنشگر بر تقویت است. -
سوال: در نظریه رشد شناختی پیاژه، مرحله عملیات صوری در چه سنی رخ می‌دهد؟
الف) 2 تا 7 سال
ب) 7 تا 11 سال
ج) 11 سال به بالا
د) تولد تا 2 سال
پاسخ صحیح: ج) 11 سال به بالا
توضیح: طبق نظریه پیاژه، مرحله عملیات صوری (Formal Operational Stage) از حدود 11 سالگی آغاز می‌شود و تا بزرگسالی ادامه دارد. در این مرحله، افراد توانایی تفکر انتزاعی، استدلال منطقی و حل مسائل پیچیده را پیدا می‌کنند. سایر گزینه‌ها به مراحل حسی-حرکتی، پیش‌عملیاتی و عملیات عینی اشاره دارند. -
سوال: کدام‌یک از حواس پنج‌گانه در بدو تولد کاملاً توسعه‌یافته است؟
الف) بینایی
ب) شنوایی
ج) لامسه
د) چشایی
پاسخ صحیح: ج) لامسه
توضیح: حس لامسه در بدو تولد کاملاً توسعه‌یافته است و نوزادان از طریق آن با محیط خود تعامل می‌کنند. بینایی و شنوایی در ماه‌های اولیه زندگی به تدریج تکامل می‌یابند، در حالی که لامسه از همان ابتدا برای بقا و ارتباط حیاتی است. -
سوال: در نظریه انگیزش مزلو، بالاترین سطح نیاز چیست؟
الف) نیازهای فیزیولوژیکی
ب) نیاز به امنیت
ج) نیاز به خود شکوفایی
د) نیاز به احترام
پاسخ صحیح: ج) نیاز به خود شکوفایی
توضیح: در سلسله‌مراتب نیازهای مزلو، خود شکوفایی (Self-Actualization) بالاترین سطح نیاز است که شامل تحقق پتانسیل‌های فردی و دستیابی به اهداف شخصی می‌شود. این سطح تنها پس از برآورده شدن نیازهای پایین‌تر (فیزیولوژیکی، امنیت، تعلق و احترام) قابل دستیابی است. -
سوال: مفهوم «ناهماهنگی شناختی» توسط چه کسی ارائه شد؟
الف) زیگموند فروید
ب) لئون فستینگر
ج) کارل راجرز
د) آلبرت بندورا
پاسخ صحیح: ب) لئون فستینگر
توضیح: نظریه ناهماهنگی شناختی توسط لئون فستینگر ارائه شد و بیان می‌کند که افراد در صورت وجود تناقض بین باورها و رفتارهایشان احساس ناراحتی می‌کنند و تلاش می‌کنند این ناهماهنگی را با تغییر باور یا رفتار کاهش دهند.
روانشناسی بالینی
-
سوال: هدف اصلی روان‌درمانی پویا (Dynamic Psychotherapy) چیست؟
الف) تغییر رفتارهای ناسازگار
ب) کشف تعارضات ناخودآگاه
ج) تقویت مهارت‌های اجتماعی
د) بهبود عملکرد شناختی
پاسخ صحیح: ب) کشف تعارضات ناخودآگاه
توضیح: روان‌درمانی پویا، ریشه در نظریه روانکاوی فروید دارد و بر کشف تعارضات ناخودآگاه و تأثیر آن‌ها بر رفتار و احساسات تمرکز دارد. این رویکرد به بررسی تجارب گذشته و روابط اولیه برای درک مشکلات کنونی می‌پردازد. -
سوال: در درمان شناختی-رفتاری (CBT)، کدام تکنیک برای تغییر افکار منفی استفاده می‌شود؟
الف) حساسیت‌زدایی منظم
ب) بازسازی شناختی
ج) شرطی‌سازی کلاسیک
د) تحلیل رویا
پاسخ صحیح: ب) بازسازی شناختی
توضیح: بازسازی شناختی (Cognitive Restructuring) تکنیکی در CBT است که به شناسایی و تغییر افکار منفی یا غیرمنطقی کمک می‌کند. این روش با جایگزینی افکار منطقی‌تر به بهبود سلامت روان کمک می‌کند. -
سوال: کدام اختلال روان‌شناختی با ترس مداوم و غیرمنطقی از یک شی یا موقعیت خاص مشخص می‌شود؟
الف) اختلال اضطراب فراگیر
ب) فوبی خاص
ج) اختلال وسواس فکری-عملی
د) اختلال استرس پس از سانحه
پاسخ صحیح: ب) فوبی خاص
توضیح: فوبی خاص (Specific Phobia) با ترس شدید و غیرمنطقی از یک شی یا موقعیت خاص (مانند ارتفاع یا عنکبوت) مشخص می‌شود که منجر به اجتناب یا اضطراب شدید می‌شود. سایر گزینه‌ها به انواع دیگری از اضطراب اشاره دارند. -
سوال: در روانشناسی بالینی، «تحمل پریشانی» به چه معناست؟
الف) توانایی مدیریت احساسات منفی
ب) تحمل درد جسمانی
ج) پذیرش شکست در روابط
د) کنترل خشم در موقعیت‌های اجتماعی
پاسخ صحیح: الف) توانایی مدیریت احساسات منفی
توضیح: تحمل پریشانی (Distress Tolerance) به توانایی فرد در مدیریت و تحمل احساسات منفی یا استرس‌زا بدون واکنش‌های ناسالم اشاره دارد. این مفهوم در رویکردهایی مانند درمان دیالکتیکی-رفتاری (DBT) برجسته است. -
سوال: کدام‌یک از ابزارهای زیر برای ارزیابی شدت افسردگی استفاده می‌شود؟
الف) پرسشنامه MMPI-2
ب) مقیاس افسردگی بک (BDI)
ج) آزمون رورشاخ
د) مقیاس هوش وکسلر
پاسخ صحیح: ب) مقیاس افسردگی بک (BDI)
توضیح: مقیاس افسردگی بک (Beck Depression Inventory) ابزاری استاندارد برای ارزیابی شدت علائم افسردگی است. این پرسشنامه خودگزارشی علائم عاطفی، شناختی و جسمانی افسردگی را اندازه‌گیری می‌کند.
ارزیابی و تشخیص
-
سوال: کدام آزمون برای ارزیابی شخصیت و شناسایی اختلالات روانی استفاده می‌شود؟
الف) آزمون هوش وکسلر
ب) پرسشنامه چندمحوری میلون (MCMI)
ج) مقیاس اضطراب همیلتون
د) آزمون استروپ
پاسخ صحیح: ب) پرسشنامه چندمحوری میلون (MCMI)
توضیح: پرسشنامه چندمحوری میلون (Millon Clinical Multiaxial Inventory) برای ارزیابی ویژگی‌های شخصیتی و تشخیص اختلالات روانی بر اساس DSM طراحی شده است. سایر گزینه‌ها برای اهداف دیگری مانند ارزیابی هوش یا اضطراب خاص استفاده می‌شوند. -
سوال: در مصاحبه بالینی ساختاریافته، کدام‌یک از موارد زیر اهمیت دارد؟
الف) پرسش‌های باز و بدون ساختار
ب) استفاده از پرسش‌های استاندارد و مشخص
ج) تمرکز بر تجارب کودکی مراجع
د) اجتناب از هرگونه یادداشت‌برداری
پاسخ صحیح: ب) استفاده از پرسش‌های استاندارد و مشخص
توضیح: مصاحبه بالینی ساختاریافته (Structured Clinical Interview) از پرسش‌های استاندارد و مشخص برای اطمینان از پوشش کامل معیارهای تشخیصی استفاده می‌کند، که دقت و قابلیت اعتماد تشخیص را افزایش می‌دهد. -
سوال: کدام‌یک از معیارهای DSM-5 برای تشخیص اختلال افسردگی اساسی ضروری است؟
الف) وجود حداقل یک دوره مانیا
ب) خلق افسرده یا کاهش علاقه برای حداقل دو هفته
ج) توهمات شدید
د) رفتارهای وسواسی
پاسخ صحیح: ب) خلق افسرده یا کاهش علاقه برای حداقل دو هفته
توضیح: بر اساس DSM-5، برای تشخیص اختلال افسردگی اساسی، وجود خلق افسرده یا کاهش علاقه/لذت (آن‌هدونیا) به مدت حداقل دو هفته به همراه علائم دیگر (مانند تغییر در خواب یا اشتها) ضروری است. -
سوال: در ارزیابی روان‌شناختی، «روایی» به چه معناست؟
الف) ثبات نتایج آزمون در طول زمان
ب) توانایی آزمون Sex: آزمون رورشاخ
پاسخ صحیح: الف) آزمون رورشاخ
توضیح: آزمون رورشاخ (Rorschach Test) یک آزمون فرافکن است که برای ارزیابی ویژگی‌های شخصیتی و تشخیص اختلالات روانی از طریق تفسیر پاسخ‌های فرد به لکه‌های جوهر استفاده می‌شود. این آزمون به دلیل ماهیت فرافکن و تحلیل عمیق پاسخ‌ها، ابزار کلیدی در ارزیابی روان‌شناختی است. -
سوال: کدام‌یک از موارد زیر در ارزیابی روان‌شناختی به‌عنوان «معیار تشخیصی» محسوب می‌شود؟
الف) پرسشنامه‌های خودگزارشی
ب) علائم ذکرشده در DSM-5
ج) مشاهدات بالینی
د) آزمونهای شناختی
پاسخ صحیح: ب) علائم ذکرشده در DSM-5
توضیح: معیارهای تشخیصی در DSM-5 مجموعه‌ای از علائم و نشانه‌های استاندارد هستند که برای تشخیص دقیق اختلالات روانی استفاده می‌شوند. این معیارها پایه علمی تشخیص در ارزیابی‌های روان‌شناختی را تشکیل می‌دهند.
آسیب‌شناسی روانی
-
سوال: کدام اختلال با افکار یا رفتارهای تکراری و غیرقابل‌کنترل مشخص می‌شود؟
الف) اختلال اضطراب فراگیر
ب) اختلال وسواس فکری-عملی (OCD)
ج) اختلال دوقطبی
د) اسکیزوفرنی
پاسخ صحیح: ب) اختلال وسواس فکری-عملی (OCD)
توضیح: اختلال وسواس فکری-عملی (Obsessive-Compulsive Disorder) با افکار وسواسی (ناخواسته و مزاحم) و رفتارهای اجباری (تکراری برای کاهش اضطراب) مشخص می‌شود. سایر گزینه‌ها به اختلالات متفاوتی با علائم خاص اشاره دارند. -
سوال: در DSM-5، اختلال شخصیت مرزی (BPD) با چه ویژگی اصلی شناخته می‌شود؟
الف) بی‌اعتمادی شدید به دیگران
ب) ناپایداری در روابط، خودانگاره و احساسات
ج) رفتارهای ضداجتماعی
د) اجتناب از تعاملات اجتماعی
پاسخ صحیح: ب) ناپایداری در روابط، خودانگاره و احساسات
توضیح: اختلال شخصیت مرزی (Borderline Personality Disorder) با ناپایداری عاطفی، روابط بین‌فردی و خودانگاره مشخص می‌شود. افراد مبتلا اغلب ترس از طرد شدن و رفتارهای تکانشی دارند. -
سوال: کدام نظریه علل اختلالات روانی را به عوامل زیستی نسبت می‌دهد؟
الف) نظریه روانکاوی
ب) نظریه زیستی-روانی-اجتماعی
ج) نظریه شناختی
د) نظریه رفتاری
پاسخ صحیح: ب) نظریه زیستی-روانی-اجتماعی
توضیح: نظریه زیستی-روانی-اجتماعی (Biopsychosocial Model) علل اختلالات روانی را به ترکیبی از عوامل زیستی (مانند ژنتیک و شیمی مغز)، روان‌شناختی و اجتماعی نسبت می‌دهد، اما تأکید اصلی آن بر عوامل زیستی است. -
سوال: نشانه اصلی اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) چیست؟
الف) توهمات شنیداری
ب) تجربه مجدد رویداد آسیب‌زا
ج) کاهش شدید حافظه
د) رفتارهای وسواسی
پاسخ صحیح: ب) تجربه مجدد رویداد آسیب‌زا
توضیح: اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) با نشانه‌هایی مانند تجربه مجدد رویداد آسیب‌زا (از طریق فلاش‌بک یا کابوس)، اجتناب از محرک‌های مرتبط و افزایش برانگیختگی مشخص می‌شود. -
سوال: کدام‌یک از اختلالات زیر در دسته اختلالات اضطرابی قرار می‌گیرد؟
الف) اسکیزوفرنی
ب) اختلال پانیک
ج) افسردگی اساسی
د) اختلال شخصیت ضداجتماعی
پاسخ صحیح: ب) اختلال پانیک
توضیح: اختلال پانیک (Panic Disorder) با حملات ناگهانی و شدید اضطراب (حملات پانیک) مشخص می‌شود و در دسته اختلالات اضطرابی DSM-5 قرار می‌گیرد. سایر گزینه‌ها به دسته‌های دیگری تعلق دارند.
نظریه‌های شخصیت و روان‌درمانی
-
سوال: در نظریه شخصیت فروید، کدام بخش شخصیت مسئول اصول اخلاقی است؟
الف) نهاد (Id)
ب) من (Ego)
ج) فرامن (Superego)
د) ناخودآگاه
پاسخ صحیح: ج) فرامن (Superego)
توضیح: در نظریه فروید، فرامن (Superego) بخش شخصیت است که اصول اخلاقی و ارزش‌های اجتماعی را نمایندگی می‌کند و به‌عنوان وجدان عمل می‌کند. نهاد مسئول غرایز اولیه و من مسئول تعادل بین نهاد و فرامن است. -
سوال: در روان‌درمانی انسان‌گرا، تأکید اصلی بر چیست؟
الف) تغییر رفتارهای ناسازگار
ب) کشف تعارضات ناخودآگاه
ج) رشد شخصی و خودشکوفایی
د) اصلاح افکار غیرمنطقی
پاسخ صحیح: ج) رشد شخصی و خودشکوفایی
توضیح: روان‌درمانی انسان‌گرا، که توسط کارل راجرز توسعه یافت، بر رشد شخصی، خودشکوفایی و پذیرش بی‌قیدوشرط مراجع تمرکز دارد تا به تحقق پتانسیل‌های فردی کمک کند. -
سوال: کدام رویکرد روان‌درمانی از تکنیک «قصد پارادوکسیکال» استفاده می‌کند؟
الف) درمان شناختی-رفتاری
ب) درمان وجودی
ج) درمان گشتالت
د) درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد
پاسخ صحیح: ج) درمان گشتالت
توضیح: قصد پارادوکسیکال (Paradoxical Intention) تکنیکی در درمان گشتالت و برخی رویکردهای دیگر است که در آن مراجع تشویق می‌شود به‌جای اجتناب، به‌طور عمدی با علائم خود مواجه شود تا اضطراب کاهش یابد. -
سوال: نظریه شخصیت یونگ بر چه مفهومی تأکید دارد؟
الف) غرایز زیستی
ب) کهن‌الگوها و ناخودآگاه جمعی
ج) شرطی‌سازی رفتاری
د) نیازهای اجتماعی
پاسخ صحیح: ب) کهن‌الگوها و ناخودآگاه جمعی
توضیح: کارل یونگ بر مفهوم ناخودآگاه جمعی و کهن‌الگوها (Archetypes) به‌عنوان الگوهای جهانی رفتار و تفکر تأکید داشت که در شکل‌گیری شخصیت نقش دارند. -
سوال: در درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)، هدف اصلی چیست؟
الف) حذف کامل افکار منفی
ب) پذیرش افکار و احساسات و تعهد به ارزش‌ها
ج) تمرکز بر تجارب گذشته
د) تقویت خودکنترلی
پاسخ صحیح: ب) پذیرش افکار و احساسات و تعهد به ارزش‌ها
توضیح: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (Acceptance and Commitment Therapy) بر پذیرش افکار و احساسات بدون تلاش برای تغییر آن‌ها و تعهد به زندگی بر اساس ارزش‌های شخصی تمرکز دارد. -
🔹 سوالات استخدامی کارشناس سلامت روان - مبحث: روانشناسی عمومی
سؤال 1
کدام‌یک از ساختارهای مغز مسئول هماهنگی حرکات و حفظ تعادل بدن است؟
الف) تالاموس
ب) مخچه ✅
ج) هیپوتالاموس
د) هیپوکامپسؤال 2
در نظریه یادگیری شرطی‌سازی کلاسیک پاولف، عامل خنثی به چه چیزی تبدیل می‌شود؟
الف) تقویت‌کننده
ب) محرک پاسخ‌دهنده
ج) محرک شرطی ✅
د) پاسخ شرطیسؤال 3
"مفهوم خود" (self-concept) در روانشناسی عمومی به چه معناست؟
الف) احساس ارزشمندی فرد نسبت به خود
ب) ادراک فرد از خودش ✅
ج) تصویر آرمانی فرد از خود
د) نگرش دیگران نسبت به فردسؤال 4
در آزمایش‌های میلگرام، عامل اصلی اطاعت شرکت‌کنندگان از دستورها چه بود؟
الف) همدلی
ب) ترس از تنبیه
ج) اقتدار موقعیتی آزمایشگر ✅
د) انگیزه پاداشسؤال 5
اولین مرحله رشد روانی-جنسی فروید چیست؟
الف) مقعدی
ب) تناسلی
ج) دهانی ✅
د) نهفتگیسؤال 6
کدام‌یک از انواع حافظه، اطلاعات را تنها برای چند ثانیه حفظ می‌کند؟
الف) حافظه کوتاه‌مدت
ب) حافظه بلندمدت
ج) حافظه حسی ✅
د) حافظه رویدادیسؤال 7
اضطراب زمانی رخ می‌دهد که:
الف) محرک تهدیدکننده واقعی وجود دارد
ب) پاسخی شرطی داده می‌شود
ج) فرد با تهدید درونی یا بیرونی مبهم مواجه است ✅
د) فرد در موقعیت افسردگی قرار گیردسؤال 8
مفهوم "تثبیت" در نظریه فروید به چه معناست؟
الف) انتقال انرژی روانی به مرحله قبلی
ب) ناتوانی در گذر موفق از یک مرحله رشد ✅
ج) رسیدن به تعادل روانی
د) سرکوب یک میلسؤال 9
در روانشناسی، کدام مورد یکی از ویژگی‌های تفکر واگرا است؟
الف) پاسخ‌های محدود
ب) سازماندهی مشخص
ج) تولید پاسخ‌های جدید و متفاوت ✅
د) نتیجه‌گیری منطقی🔸 پاسخ تشریحی: تفکر واگرا به معنای توانایی تولید پاسخ‌های خلاقانه و متنوع در برابر یک مسئله است.
سؤال 10
کدام‌یک از روان‌شناسان بنیان‌گذار مکتب رفتارگرایی است؟
الف) کارل راجرز
ب) جان واتسون ✅
ج) ویلهلم وونت
د) آلفرد آدلر
📘 سوالات استخدامی کارشناس سلامت روان - روانشناسی عمومی (سؤالات 11 تا 40)
سؤال 11
مؤسس اولین آزمایشگاه روانشناسی تجربی چه کسی بود؟
الف) ویلهلم وونت ✅
ب) جان واتسون
ج) فروید
د) اسکینر
سؤال 12
واحد اساسی سیستم عصبی چیست؟
الف) آکسون
ب) دندریت
ج) نورون ✅
د) سیناپس
سؤال 13
کدام‌یک از موارد زیر از فرآیندهای شناختی است؟
الف) انگیزش
ب) توجه ✅
ج) هیجان
د) رفتار
سؤال 14
حافظه بلندمدت چه ویژگی دارد؟
الف) ظرفیت محدود
ب) ماندگاری کوتاه
ج) ظرفیت و مدت‌زمان نامحدود ✅
د) عدم نیاز به تکرار
سؤال 15
منحنی نرمال در آزمونهای روانشناسی چه شکلی دارد؟
الف) کج به چپ
ب) نامتقارن
ج) زنگوله‌ای ✅
د) عمودی
سؤال 16
کدام مرحله خواب با رؤیا همراه است؟
الف) مرحله 1
ب) مرحله 2
ج) مرحله 4
د) مرحله REM ✅
سؤال 17
کدام‌یک از آزمونهای زیر عملکرد شناختی را می‌سنجد؟
الف) تست رورشاخ
ب) تست وکسلر ✅
ج) تست TAT
د) تست MMPI
سؤال 18
روانشناسی گشتالت به چه موضوعی تأکید دارد؟
الف) واکنش به محرک
ب) کل بیشتر از مجموع اجزاست ✅
ج) شرطی‌سازی کنشگر
د) ناخودآگاه
سؤال 19
احساسات از ترکیب کدام دو مؤلفه ایجاد می‌شوند؟
الف) ادراک و هیجان
ب) فیزیولوژی و ادراک ✅
ج) شناخت و زبان
د) انگیزش و رفتار
سؤال 20
نقش هیپوکامپ در چیست؟
الف) کنترل هیجان
ب) تنظیم گرسنگی
ج) حافظه ✅
د) تفکر انتزاعی
سؤال 21
در شرطی‌سازی کنشگر، چه چیزی تقویت را تعیین می‌کند؟
الف) محرک شرطی
ب) پاسخ داوطلبانه ✅
ج) پاسخ شرطی
د) محرک غیرشرطی
سؤال 22
کدام نظریه هوش، مؤلفه‌های تحلیلی، خلاق و عملی را در نظر دارد؟
الف) نظریه ثرستون
ب) نظریه گاردنر
ج) نظریه استرنبرگ ✅
د) نظریه اسپیرمن
سؤال 23
آستانه مطلق به چه معناست؟
الف) بیشترین تحریک حسی قابل تحمل
ب) کمترین میزان تحریک قابل تشخیص ✅
ج) تفاوت محسوس بین دو محرک
د) آستانه آستانه نسبی
سؤال 24
توجه انتخابی به چه معناست؟
الف) پردازش چند محرک
ب) تمرکز بر یک محرک و نادیده گرفتن سایرین ✅
ج) بی‌توجهی به اطلاعات جدید
د) توجه هم‌زمان به چند محرک
سؤال 25
مفهوم "طرحواره" در روانشناسی شناختی چیست؟
الف) الگوی ذخیره حافظه
ب) شبکه هیجانی
ج) ساختار ذهنی برای سازماندهی اطلاعات ✅
د) مکانیسم دفاعی
سؤال 26
درون‌گرایی و برون‌گرایی بخشی از کدام بعد شخصیت است؟
الف) نئو فرویدی
ب) صفات ✅
ج) رفتارگرایی
د) پویشی
سؤال 27
حافظه معنایی در کدام دسته قرار می‌گیرد؟
الف) حافظه آشکار ✅
ب) حافظه ناآشکار
ج) حافظه حسی
د) حافظه کوتاه‌مدت
سؤال 28
کدام مورد نشان‌دهنده انگیزش درونی است؟
الف) کار برای پاداش
ب) مطالعه برای نمره
ج) نقاشی برای لذت ✅
د) کار برای اجبار
سؤال 29
در نظریه اریکسون، بحران روانی-اجتماعی نوجوانی چیست؟
الف) اعتماد در برابر بی‌اعتمادی
ب) خودمختاری در برابر شک
ج) هویت در برابر سردرگمی ✅
د) مولد بودن در برابر رکود
سؤال 30
فرآیند انتقال پیام عصبی بین دو نورون از طریق چیست؟
الف) نوروشیمیایی ✅
ب) الکتریکی
ج) فشاری
د) نوری
نمونه سوالات استخدامی کارشناس سلامت روان وزارت بهداشت (سطح پیشرفته)
روانشناسی عمومی
-
سوال: در نظریه پردازش اطلاعات، کدام مرحله از حافظه ابتدا اطلاعات را به‌صورت موقت ذخیره می‌کند؟
الف) حافظه حسی
ب) حافظه کوتاه‌مدت
ج) حافظه بلندمدت
د) حافظه فعال
پاسخ صحیح: الف) حافظه حسی
توضیح: در مدل پردازش اطلاعات، حافظه حسی (Sensory Memory) اولین مرحله است که اطلاعات را برای مدت بسیار کوتاهی (کمتر از یک ثانیه برای حافظه تصویری و چند ثانیه برای حافظه شنیداری) ذخیره می‌کند. این حافظه اطلاعات خام را از محیط دریافت کرده و به حافظه کوتاه‌مدت منتقل می‌کند، مشروط بر اینکه مورد توجه قرار گیرند. -
سوال: مفهوم «خودکارآمدی» (Self-Efficacy) توسط چه کسی معرفی شد و چگونه بر رفتار تأثیر می‌گذارد؟
الف) فروید، از طریق تعارضات ناخودآگاه
ب) بندورا، از طریق باور به توانایی‌های خود
ج) راجرز، از طریق پذیرش بی‌قیدوشرط
د) اسکینر، از طریق تقویت مثبت
پاسخ صحیح: ب) بندورا، از طریق باور به توانایی‌های خود
توضیح: آلبرت بندورا مفهوم خودکارآمدی را در نظریه یادگیری اجتماعی معرفی کرد. خودکارآمدی به باور فرد به توانایی خود برای انجام موفقیت‌آمیز یک وظیفه اشاره دارد. این باور بر انگیزه، پشتکار و انتخاب رفتارها تأثیر می‌گذارد؛ افراد با خودکارآمدی بالا احتمالاً چالش‌ها را بهتر مدیریت می‌کنند. -
سوال: کدام‌یک از موارد زیر بهترین توصیف از «اثر هاثورن» (Hawthorne Effect) است؟
الف) بهبود عملکرد به دلیل تقویت مثبت
ب) تغییر رفتار به دلیل مشاهده شدن
ج) کاهش انگیزه در اثر فشار اجتماعی
د) یادگیری از طریق تقلید
پاسخ صحیح: ب) تغییر رفتار به دلیل مشاهده شدن
توضیح: اثر هاثورن به تغییر در رفتار افراد به دلیل آگاهی از مورد مشاهده قرار گرفتن اشاره دارد. این پدیده در مطالعات کارخانه هاثورن شناسایی شد، جایی که کارگران به دلیل توجه محققان، عملکرد بهتری نشان دادند، صرف‌نظر از تغییرات واقعی در شرایط کاری. -
سوال: در نظریه رشد اریکسون، بحران روانی-اجتماعی مرحله بزرگسالی جوان چیست؟
الف) هویت در برابر سردرگمی نقش
ب) صمیمیت در برابر انزوا
ج) ابتکار در برابر احساس گناه
د) مولد بودن در برابر رکود
پاسخ صحیح: ب) صمیمیت در برابر انزوا
توضیح: در نظریه رشد روانی-اجتماعی اریکسون، مرحله بزرگسالی جوان (حدود 20 تا 40 سالگی) با بحران صمیمیت در برابر انزوا (Intimacy vs. Isolation) مشخص می‌شود. افراد در این مرحله به دنبال ایجاد روابط نزدیک و معنادار هستند، و عدم موفقیت در این امر ممکن است به انزوای اجتماعی منجر شود. -
سوال: مفهوم «جریان» (Flow) که توسط چیکسنتمیهایی معرفی شد، به چه حالتی اشاره دارد؟
الف) حالت تمرکز شدید و لذت در یک فعالیت چالش‌برانگیز
ب) حالت اضطراب در مواجهه با وظایف دشوار
ج) حالت بی‌تفاوتی نسبت به فعالیت‌های روزمره
د) حالت خستگی پس از کار طولانی
پاسخ صحیح: الف) حالت تمرکز شدید و لذت در یک فعالیت چالش‌برانگیز
توضیح: میهای چیکسنتمیهایی مفهوم جریان را به‌عنوان حالتی توصیف کرد که فرد در آن کاملاً در یک فعالیت غرق شده، تمرکز بالایی دارد و از آن لذت می‌برد. این حالت زمانی رخ می‌دهد که سطح چالش فعالیت با مهارت‌های فرد هماهنگ باشد.
روانشناسی بالینی
-
سوال: در درمان دیالکتیکی-رفتاری (DBT)، کدام مهارت برای مدیریت هیجانات شدید استفاده می‌شود؟
الف) بازسازی شناختی
ب) ذهن‌آگاهی (Mindfulness)
ج) حساسیت‌زدایی منظم
د) تحلیل رویا
پاسخ صحیح: ب) ذهن‌آگاهی (Mindfulness)
توضیح: درمان دیالکتیکی-رفتاری (DBT)، توسعه‌یافته توسط مارشا لینهان، از ذهن‌آگاهی به‌عنوان یک مهارت کلیدی برای کمک به مراجعان در مدیریت هیجانات شدید استفاده می‌کند. ذهن‌آگاهی به تمرکز بر لحظه حال و پذیرش بدون قضاوت احساسات کمک می‌کند، که به‌ویژه برای افراد با اختلال شخصیت مرزی مفید است. -
سوال: کدام‌یک از موارد زیر نشان‌دهنده «انتقال» (Transference) در روان‌درمانی پویا است؟
الف) احساسات مثبت مراجع نسبت به درمانگر به دلیل مهارت او
ب) انتقال احساسات مربوط به افراد مهم زندگی به درمانگر
ج) مقاومت مراجع در برابر بحث درباره موضوعات حساس
د) وابستگی عاطفی مراجع به درمانگر
پاسخ صحیح: ب) انتقال احساسات مربوط به افراد مهم زندگی به درمانگر
توضیح: انتقال (Transference) در روان‌درمانی پویا به فرایندی اشاره دارد که در آن مراجع احساسات، انتظارات یا نگرش‌های مربوط به افراد مهم زندگی خود (مانند والدین) را به درمانگر نسبت می‌دهد. این پدیده برای کشف تعارضات ناخودآگاه استفاده می‌شود. -
سوال: کدام‌یک از اختلالات زیر با «حملات پانیک غیرمنتظره» به‌عنوان معیار اصلی تشخیصی شناخته می‌شود؟
الف) فوبی خاص
ب) اختلال اضطراب اجتماعی
ج) اختلال پانیک
د) اختلال اضطراب فراگیر
پاسخ صحیح: ج) اختلال پانیک
توضیح: اختلال پانیک (Panic Disorder) در DSM-5 با حملات پانیک غیرمنتظره و مکرر مشخص می‌شود که با علائم جسمانی و روانی شدید همراه است. برخلاف فوبی خاص یا اضطراب اجتماعی، این حملات بدون محرک خاص رخ می‌دهند. -
سوال: در درمان شناختی-رفتاری، مفهوم «طرحواره» (Schema) به چه اشاره دارد؟
الف) الگوهای ثابت و ناکارآمد تفکر و باور
ب) رفتارهای آموخته‌شده از طریق شرطی‌سازی
ج) تعارضات ناخودآگاه در کودکی
د) پاسخ‌های عاطفی به محرک‌های محیطی
پاسخ صحیح: الف) الگوهای ثابت و ناکارآمد تفکر و باور
توضیح: طرحواره‌ها در درمان شناختی-رفتاری به الگوهای عمیق و پایدار تفکر و باور اشاره دارند که در کودکی شکل می‌گیرند و می‌توانند ناکارآمد باشند. این طرحواره‌ها بر ادراک و رفتار فرد تأثیر می‌گذارند و در درمان‌هایی مانند طرحواره‌درمانی مورد توجه قرار می‌گیرند. -
سوال: کدام رویکرد درمانی بر «پذیرش رادیکال» (Radical Acceptance) تأکید دارد؟
الف) درمان شناختی-رفتاری
ب) درمان دیالکتیکی-رفتاری
ج) درمان روانکاوی
د) درمان گشتالت
پاسخ صحیح: ب) درمان دیالکتیکی-رفتاری
توضیح: پذیرش رادیکال، مفهومی در درمان دیالکتیکی-رفتاری (DBT) است که به پذیرش کامل واقعیت‌های دردناک بدون قضاوت یا مقاومت اشاره دارد. این تکنیک به مراجعان کمک می‌کند تا با موقعیت‌های دشوار کنار بیایند و استرس را کاهش دهند.
ارزیابی و تشخیص
-
سوال: کدام آزمون روان‌شناختی برای ارزیابی عملکرد اجرایی مغز مناسب‌تر است؟
الف) آزمون رورشاخ
ب) آزمون ویسکانسین مرتب‌سازی کارت (WCST)
ج) مقیاس افسردگی بک
د) پرسشنامه MMPI-2
پاسخ صحیح: ب) آزمون ویسکانسین مرتب‌سازی کارت (WCST)
توضیح: آزمون ویسکانسین مرتب‌سازی کارت (Wisconsin Card Sorting Test) برای ارزیابی عملکرد اجرایی مغز، از جمله انعطاف‌پذیری شناختی، حل مسئله و برنامه‌ریزی، استفاده می‌شود. این آزمون به‌ویژه در تشخیص اختلالات مرتبط با لوب پیشانی مفید است. -
سوال: در مصاحبه بالینی، «ارزیابی خطر» (Risk Assessment) به‌طور خاص چه چیزی را بررسی می‌کند؟
الف) شدت علائم افسردگی
ب) احتمال خودکشی یا آسیب به خود و دیگران
ج) تاریخچه خانوادگی اختلالات روانی
د) سطح هوش مراجع
پاسخ صحیح: ب) احتمال خودکشی یا آسیب به خود و دیگران
توضیح: ارزیابی خطر در مصاحبه بالینی به بررسی احتمال رفتارهای پرخطر مانند خودکشی، خودآزاری یا آسیب به دیگران تمرکز دارد. این فرایند شامل بررسی عوامل خطر، عوامل محافظتی و نشانه‌های هشداردهنده است. -
سوال: کدام‌یک از معیارهای DSM-5 برای تشخیص اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی (ADHD) ضروری است؟
الف) وجود علائم قبل از 12 سالگی
ب) تجربه توهمات مکرر
ج) دوره‌های مانیا یا هیپومانیا
د) اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی
پاسخ صحیح: الف) وجود علائم قبل از 12 سالگی
توضیح: بر اساس DSM-5، برای تشخیص ADHD، علائم نقص توجه و/یا بیش‌فعالی-تکانشگری باید قبل از 12 سالگی ظاهر شده و در چندین زمینه (مانند خانه و مدرسه) اختلال ایجاد کرده باشند. -
سوال: کدام‌یک از موارد زیر نشان‌دهنده «اعتبار همگرا» (Convergent Validity) در یک ابزار ارزیابی است؟
الف) ثبات نتایج آزمون در طول زمان
ب) همبستگی بالا با ابزارهای مشابه
ج) توانایی تمایز بین گروه‌های مختلف
د) کاهش خطای اندازه‌گیری
پاسخ صحیح: ب) همبستگی بالا با ابزارهای مشابه
توضیح: اعتبار همگرا به این اشاره دارد که یک ابزار ارزیابی با ابزارهای دیگری که همان سازه را اندازه‌گیری می‌کنند، همبستگی بالایی دارد. این نشان‌دهنده توانایی ابزار در سنجش دقیق مفهوم موردنظر است. -
سوال: در ارزیابی روان‌شناختی، کدام تکنیک برای شناسایی تعارضات ناخودآگاه مناسب است؟
الف) پرسشنامه‌های خودگزارشی
ب) آزمونهای فرافکن مانند TAT
ق) آزمونهای عصب-روان‌شناختی
د) مقیاس‌های اضطراب
پاسخ صحیح: ب) آزمونهای فرافکن مانند TAT
توضیح: آزمونهای فرافکن مانند آزمون تداعی موضوعی (Thematic Apperception Test - TAT) برای شناسایی تعارضات ناخودآگاه و انگیزه‌های پنهان طراحی شده‌اند. این آزمون‌ها با تحلیل پاسخ‌های فرد به تصاویر مبهم، اطلاعات عمیقی درباره شخصیت ارائه می‌دهند.
آسیب‌شناسی روانی
-
سوال: کدام‌یک از اختلالات زیر در دسته اختلالات تجزیه‌ای (Dissociative Disorders) قرار می‌گیرد؟
الف) اختلال شخصیت مرزی
ب) اختلال هویت تجزیه‌ای (DID)
ج) اختلال دوقطبی
د) اختلال وسواس فکری-عملی
پاسخ صحیح: ب) اختلال هویت تجزیه‌ای (DID)
توضیح: اختلال هویت تجزیه‌ای (Dissociative Identity Disorder) در دسته اختلالات تجزیه‌ای DSM-5 قرار دارد و با وجود دو یا چند هویت متمایز در یک فرد مشخص می‌شود. این اختلال اغلب با تروما مرتبط است. -
سوال: در اختلال اسکیزوفرنی، کدام علامت به‌عنوان «علامت منفی» شناخته می‌شود؟
الف) توهمات شنیداری
ب) کاهش بیان عاطفی
ج) هذیان‌های بزرگ‌منشی
د) رفتار آشوبناک
پاسخ صحیح: ب) کاهش بیان عاطفی
توضیح: علائم منفی اسکیزوفرنی شامل کاهش یا فقدان عملکردهای عادی مانند بیان عاطفی (Affective Flattening)، انگیزه یا تعامل اجتماعی است. علائم مثبت مانند توهمات و هذیان‌ها به رفتارهای غیرعادی اضافه‌شده اشاره دارند. -
سوال: کدام نظریه آسیب‌شناسی روانی بر نقش عدم تعادل انتقال‌دهنده‌های عصبی مانند دوپامین تأکید دارد؟
الف) نظریه روانکاوی
ب) نظریه زیستی
ج) نظریه شناختی-رفتاری
د) نظریه انسان‌گرا
پاسخ صحیح: ب) نظریه زیستی
توضیح: نظریه زیستی علل اختلالات روانی را به عوامل زیستی مانند عدم تعادل انتقال‌دهنده‌های عصبی (مانند دوپامین در اسکیزوفرنی یا سروتونین در افسردگی) نسبت می‌دهد. این نظریه بر ژنتیک، ساختار مغز و شیمی عصبی تمرکز دارد. -
سوال: کدام‌یک از موارد زیر نشانه اصلی اختلال خوردن بولیمیا نروزا است؟
الف) کاهش شدید وزن بدن
ب) پرخوری مکرر و رفتارهای جبرانی
ج) اجتناب از خوردن در حضور دیگران
د) توهمات مرتبط با غذا
پاسخ صحیح: ب) پرخوری مکرر و رفتارهای جبرانی
توضیح: بولیمیا نروزrano) پرخوری مکرر و رفتارهای جبرانی مانند استفراغ یا استفاده از ملین‌ها مشخصه اصلی بولیمیا نروزا است، برخلاف آنورکسیا که با کاهش وزن شدید همراه است. -
سوال: در اختلال شخصیت نمایشی (Histrionic Personality Disorder)، کدام ویژگی برجسته است؟
الف) بی‌اعتمادی شدید به دیگران
ب) نیاز مفرط به توجه و رفتارهای اغراق‌آمیز
ج) رفتارهای تکانشی و بی‌ثباتی عاطفی
د) اجتناب از تعاملات اجتماعی
پاسخ صحیح: ب) نیاز مفرط به توجه و رفتارهای اغراق‌آمیز
توضیح: اختلال شخصیت نمایشی با نیاز بیش‌ازحد به جلب توجه، رفتارهای نمایشی و اغراق‌آمیز عاطفی مشخص می‌شود. افراد مبتلا ممکن است به‌صورت بیش‌ازحد احساساتی یا فریبنده رفتار کنند.
نظریه‌های شخصیت و روان‌درمانی
-
سوال: در نظریه شخصیت آیزنک، کدام بعد شخصیتی با اضطراب و بی‌ثباتی عاطفی مرتبط است؟
الف) برون‌گرایی
ب) روان‌رنجوری
ج) روان‌پریشی
د) هوش
پاسخ صحیح: ب) روان‌رنجوری
توضیح: هانس آیزنک سه بعد اصلی شخصیت را معرفی کرد: برون‌گرایی، روان‌رنجوری و روان‌پریشی. روان‌رنجوری (Neuroticism) با بی‌ثباتی عاطفی، اضطراب و واکنش‌پذیری شدید به استرس مرتبط است. -
سوال: در درمان وجودی، مفهوم «اضطراب وجودی» به چه اشاره دارد؟
الف) ترس از موقعیت‌های اجتماعی
ب) نگرانی از معنای زندگی و مرگ
ج) اضطراب ناشی از تعارضات ناخودآگاه
د) ترس از شکست در وظایف
پاسخ صحیح: ب) نگرانی از معنای زندگی و مرگ
توضیح: اضطراب وجودی در درمان وجودی به احساس اضطراب ناشی از مسائل اساسی زندگی مانند مرگ، آزادی، انزوا و بی‌معنایی اشاره دارد. این مفهوم در کارهای روان‌شناسان وجودی مانند اروین یالوم برجسته است. -
سوال: کدام تکنیک در درمان گشتالت برای افزایش آگاهی از لحظه حال استفاده می‌شود؟
الف) بازسازی شناختی
ب) تکنیک صندلی خالی
ج) حساسیت‌زدایی منظم
د) تحلیل رویا
پاسخ صحیح: ب) تکنیک صندلی خالی
توضیح: تکنیک صندلی خالی (Empty Chair Technique) در درمان گشتالت برای کمک به مراجع در کشف احساسات و تعارضات درونی از طریق گفت‌وگو با بخش‌های مختلف خود یا افراد دیگر در لحظه حال استفاده می‌شود. -
سوال: نظریه شخصیت آلپورت بر کدام مفهوم تأکید دارد؟
الف) کهن‌الگوهای ناخودآگاه
ب) ویژگی‌های مرکزی و ثانویه
ج) نیازهای سلسله‌مراتبی
د) شرطی‌سازی کنشگر
پاسخ صحیح: ب) ویژگی‌های مرکزی و ثانویه
توضیح: گوردون آلپورت نظریه ویژگی‌های شخصیت را توسعه داد و ویژگی‌ها را به سه دسته تقسیم کرد: ویژگی‌های اصلی (Cardinal)، مرکزی (Central) و ثانویه (Secondary). ویژگی‌های مرکزی رفتارهای اصلی فرد را شکل می‌دهند. -
سوال: در درمان مبتنی بر ذهن‌آگاهی (MBCT)، هدف اصلی چیست؟
الف) پیشگیری از بازگشت افسردگی
ب) درمان اختلالات شخصیت
ج) کاهش رفتارهای تکانشی
د) بهبود مهارت‌های اجتماعی
پاسخ صحیح: الف) پیشگیری از بازگشت افسردگی
توضیح: درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی (Mindfulness-Based Cognitive Therapy) ترکیبی از تکنیک‌های ذهن‌آگاهی و CBT است که به‌طور خاص برای پیشگیری از بازگشت افسردگی در افرادی که سابقه افسردگی دارند طراحی شده است.
, سوالات استخدامی وزارت بهداشت ۱۴۰۴ (کارشناس سلامت روان)
, , سوالات استخدامی معارف اسلامی
, , سوالات استخدامی زبان و ادبیات فارسی
, , سوالات استخدامی اطلاعات عمومی، دانش اجتماعی
, , سوالات استخدامی زبان خارجه
, , سوالات استخدامی توانمندی های ذهنی و ویژگی های رفتاری
, , سوالات استخدامی فناوری اطلاعات
, , سوالات استخدامی قوانین و مقررات اداری و قانون اساسی
, , سوالات استخدامی ریاضی و آمار مقدماتی
, کتاب استخدامی PDF معارف اسلامی
, کتاب استخدامی PDF زبان و ادبیات فارسی
, کتاب استخدامی PDF اطلاعات عمومی، دانش اجتماعی
, کتاب استخدامی PDF زبان خارجه
, کتاب استخدامی PDF توانمندی های ذهنی و ویژگی های رفتاری
, کتاب استخدامی PDF فناوری اطلاعات
, کتاب استخدامی PDF قوانین و مقررات اداری و قانون اساسی
, کتاب استخدامی PDF ریاضی و آمار مقدماتی
, سوالات روانشناسی عمومی 1800سوال , پاسخنامه
, سوالات استخدامی روانشناسی بالینی 1800سوال , پاسخنامه
, سوالات استخدامی ارزیابی و تشخیص 1657 سوال , پاسخنامه
, سوالات استخدامی آسیب شناسی روانی 1657 سوال , پاسخنامه
, سوالات استخدامی نظریه های شخصیت و روان درمانی 1657 سوال , پاسخنامه
, کتاب استخدامی PDF روانشناسی عمومی
, کتاب استخدامی PDF روانشناسی بالینی
, کتاب استخدامی PDF ارزیابی و تشخیص
, کتاب استخدامی PDF آسیب شناسی روانی
